رنگ شناسی
هنگام مشاهده دنتیشن طبیعی.تفاوت رنگ مشخصی بین دندانها در هر دو فک به راحتی قابل مشاهده است. به عنوان مثال اینکه انسیزورهای سانترال ماگزیلا روشن ترین دندانها در دهان هستند به راحتی قابل مشاهده است و بنابر این ترکیب دندانها را نه بخاطر اندازه شان بلکه به علت درخشندگیشان چیره اند.در اکثر افراد به نظر میرسد که انسیزورهای لنترال هیو یکسانی با انسیزورهای سانترال اما با شدت کمی کمتر دارند.بنابر این آنها بسیار کمتر روشن به نظر میرسند.
اغلب کانین های هر دو فک ماگزیلا و مندیبل,کروما بیشتری نشان میدهند.که گاهی بسیار تیره تر از دندان های مجاورشان به نظرمیرسند (تصویر 6-5 a&b )
به سمت عقب,به سادگی دیده میشود که پرمولرها رنگ یکسانی با انسیزورهای لنترال دارند,بنابراین از کانین ها تشخیص داده میشوند. رنگی که چشمهای ما قادر به دریافت آن است,نتیجه شکست نور وپدیده انعکاس روی سطح دندان است که بسته به ضخامت مینا ومیزان اشباعیت عاج ,به دندان رنگ میدهد.ضخامت مینا در انسیزورهای سانترال ماگزیلا از3/0 میلیمتر در ناحیه سرویکال تا حدود 1 میلیمتر در ناحیه انسیزال متفاوت است.
درناحیه سرویکال,ضخامت کاهش یافته مینا,با تولیداشباعیت بیشتر کروما.رنگ عاج را بیشتر آشکار میکند از طرف دیگر مینا ضخیم تر,ترنسلوسنسی واضحی در3/1 انسیزال تولید میکند.جاییکه پدیده فلورنسنسی وopalescence که به علت شیب لبه انسیزال ایجاد میشود.با انعکاس کلی نور ترکیب میشود.
ملاحظات وکاربردهای پروتزی
هنگام بازسازی دندانهای قدامی,به منظور ایجاد دوباره پیشرفت طبیعی رنگ دندان,بایدملاحظاتی درنظر گرفته شود.این تنها به معنی حساس کردن بیمار برای این نیاز است که به کانین رنگ بیشتری ببخشد. مفهومی که معمولا خیلی مورد قبول واقع نشده است. درعوض, تعداد زیادی از بیماران دندانهایی با رنگ روشن را ترجیح میدهند و کسانی هستند که به این دلیل,قبل از درمان پروتزی در خواست بلیچینگ میکنند.علاوه برجذاب تر ساختن لبخند, رنگی که در این روش به دست آمده است,نقطه رفرنس جدیدی از نظر رنگ برای درمان رستورتیو ارانه خواهد کرد. )تصویر a5-7 تا 5-7 )
احساس تفاوت ابعادی به واسطه تغییر رنگ
اغلب رنگ رستوریشن ازنظربیماران یکی ازمهم ترین پارامترها برای یکپارچگی صحیح کار کلینیسین درنظر گرفته میشود.درحقیقت,تغییرات رنگ نقش ثانویه ای به عنوان تصویر,کانتور وتناسب دندان بازی میکند.با وجود این,هیو,کروما,ترنسلوسنسی و ویژگیهای سطحی,همگی نقش مهمی دربهبود زیبایی ایفا میکنند و مشخصا احساس تغییر درسایز دندان را به وجود می آورند.
ملاحظات وکاربردهای پروتزی
هیو وکروما؛هیو رنگ پایه دندان است در حالی که کروما اشباع رنگ آن است.درطبیعت,هیو انسیزورهای سانترال و لترال اغلب بسیار مشابه میباشد.همانطور که pinault & chiche اظهار میکنند,بازسازی 4 انسیزور بارنگ مشابه,در حقیقت ممکن است ظاهر مصنوعی رستوریشن رابرجسته کند.معمولا کانین ها کروما اشباع شده تری نسبت به انسیزورها دارند.
برای اجتناب از کنتراست تند بین رنگ کانین ها و رنگ انسیزورهای لترال به کانین را پیشنهاد کرد. از بین دو دندان با هیو یکسان,دندانی که موقعیت باکالی بیشتری دارد,روشن تر به نظر میرسد .اگر دو دندان اندازه های متفاوتی دارند.(مثال,انسیزور سانترال ماگزیلا وانسزور لترال ماگزیلا)دندان بزرگتر به علت سطح وسیع تر آن,روشن تر به نظر میرسدilluory perception
به کاربردن همزمان این اصول بر غلبه انسیزورهای سانترال تاکید میکند که به طور قابل توجهی در ظاهر خوشایند لبخند شرکت میکند
در بیماران جوان باید یادآوری شود که معمولا ترنسلوسنسی 3/1 انسیزال دندان سالم که هنوز ساییده نشده است,باید به طور مناسبی در رستوریشن ها بازسازی شود. همچنین با توجه به رنگ روشن دنتین زیر آن وبرای محافظت از مینا,ایجاد دوباره value زیاد به طور مشخص مهم است .(تصویر a 8-5 تا 8-5 b)
دندانهای سالخورده در طبیعت,پدیده سایش نه تنها در لبه انسیزال, بلکه در نمای باکال نیز باعث میشود.حالتی که نازک شدن تدریجی باعث کاهش قابل توجهی در حجم دندان میشود. این موضوع به علت فعالیت ماهیچه لیبال و فرسایش مسواک زدن در معرض آن قرار میگیرد.در توانبخشی بیمارانی که دیگر جوان نیستند,کلینیسین باید در خواست آنها را مورد ملاحظه قرار دهد. (فصل 1 صفحه 24)آنها باید همچنین بیمار را از تغییرات رنگی که با روند پیری می آید آگاه کنند. افزایش کروما و کاهش value نتایج منطقی کاهش ضخامت مینا ضخامت مینا میباشند. این به افزایش حتمی هیو دنتین می انجامد.هنگامی که با پیگمانت ها اشباع میشود به تدریج به تیرگی تمایل پیدا میکند تصویر ( a 5-9 تا b 5-9 ) هر چند این درست است که امروزه از نقطه نظر باز توانی توجه زیاد به انتظارات بیمار همچنین شخصیت و طرز زندگی آنها ضروری است که آن را در چهار چوب زیبایی کلی تری قرار میدهد.
Value ولیو پارامتری است که میزان خاکستری دندان را بر اساس میزانی که از سفید شروع (high value) وبه سیاه ختم میشود (low value) تعیین میکند.ولیو بالا به کلینیسین اجازه میدهد که ظاهر بر جسته تری به رستوریشن ببخشد که با تاکید بیشتر بر آن دندانها به علت فرم طبیعی و سایزشان, در صورت نیاز,آنها را کمتر برجسته خواهد ساخت (illusory perception)(تصویر 14-5)
Translucency/opacity وجود سرامیک ترنسلوسنت درنواحی اینترپروگزیمال,احساس کاهش عرض مزیودیستال را القا میکند (تصویر a5-15 و b5-15)از طرف دیگر لایه گذاری لایه های سرامیک اپک بیشتر در همین ناحیه ,پهنای دندان را تحت تاثیر قرار میدهد. طول بیش از حد در جهت اپیکوکرونال که به طور مثال در موارد پریودنتال و ایمپلنت یافت میشود,میتواند به طور قابل رویتی با افزایش ترنسلوسنتی 3/1 انسیزال کاهش یابد.
Surface characterization استفاده از رنگ های سطحی به منظور دست یابی به ویژگی های سطحی,به علت راه های زیاد استفاده از رنگ, میتواند برای ایجاد حس تغییر در اندازه کمک معتبری باشد.
*تعریف خط بوردر مینا-سمان درحضور false root میتواند به طور مشخصی در کاهش اثر طول بیش از حد دندان در موارد پریو دنتال و ایمپلنت مفید باشد.
*در موارد مسن تر,خطوط عمودی قهوه ای که به طور لایه ای درون رستوریشن قرار داده یا در سطح به کار برده میشود توهم دندان با طول افزایش یافته را ایجاد میکند.
*اغلب مراجعه به رنگهای سطحی شانس نهایی تلاش برای بهبود ظاهر پر رنگ رستوریشن را افزایش میدهد.دقیقا به این علت این روش زیاد ومکررا استفاده میشود.باید یاد آوری شود که رنگ های سطحی از اکسید های فلزی ساخته شدند و استفاده نامناسب از آنها میتواند اپسیتی کلی رستوریشن را نا خواسته افزایش دهد.
در دندانهای طبیعی ویژگی های مورفولوژی سطحی وجود دارند که به عنوان میکرو و ماکروتکسچر شناخته میشوند.میکرو تکسچر به شیارهای کوچک اغلب افقی اطلاق میشود که معمولا در دندانهای جوان یافت میشود. اینها عموما در بیماران بالای 40 تا 50 سال کاهش میابند یا ناپدید میشوند (تصویر a 5-17 و b5-17) معمولا اینها در بیماران جوان به خوبی قابل تشخیص است.اما ممکن است با گذشت سن در نتیجه فعالیت ماهیچه های perioral (گونه ها و لب ها)ناپدید شود یا به طور قابل توجهی کاهش یابد که روژن سطحی با نتیجه حتمی از دست دادن حجم دندان را ایجاد میکند.
ملاحظات و کاربرد های پروتزی
در ساخت رستوریشن ها, هم کلینیسن و هم تکنسین درمان کننده باید بخاطر داشته باشند که حضور همزمان دو نوع سطح, با بهبود انعکاس و شکست نور,امکان انتقال ایده آل نور را برای رستوریشن فراهم میکند (تصویر a5-18 تا c5-18 را ببینید) همه ی اینها به همراه فرم صحیح و کانتورهای منظم دندان,میتوانند همچنین به طور مشخصی در ایجاد تاثیر یک تغییر در اندازه که در حقیقت اتفاق نیفتاده است,شرکت کنند (illusory perception) قطعا جاییکه مقدور باشد, مشخصات سطح دندان باید از دندان مجاور دریافت شود.هر چند در غیاب رفرنس,سن وترجیحات بیمار باید به عنوان حد ونوع texture راهنمایی برای رستوریشن پروتزی باشد.